Obiekty dziedzictwa

 autor: TRz

górniczego w dawnym kamieniołomie zasługują na zachowanie
Krakowski kamieniołom Libana ma zostać objęty w tym roku ochroną jako użytek ekologiczny. Jakie przesłanki zadecydowały o tym, że nieczynna kopalnia odkrywkowa w dzielnicy Podgórze zasłużyła na taki status? Okazuje się, że walorem jest nie tylko roślinność, lecz także formy geologiczne odsłonięte w trakcie eksploatacji górniczej.
- Celem ustanowienia użytku ekologicznego pn. Kamieniołom Libana jest ochrona mozaiki ekosystemów samorzutnie wykształconych w dawnym kamieniołomie wapieni, ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk przyrodniczych ze stanowiskami rzadkich lub chronionych gatunków zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym oraz murawami kserotermicznymi, ich ostoi oraz miejsc rozmnażania, sezonowego przebywania. W celu udokumentowania walorów przyrodniczych przedmiotowego terenu w ubiegłym roku zostało wykonane przez Zarząd Zieleni Miejskiej  opracowanie pt. Uwarunkowania przyrodnicze projektowanego użytku ekologicznego Kamieniołom Libana przy ul. Swoszowickiej w Krakowie - informuje Wydział Kształtowania Środowiska Urzędu Miejskiego w Krakowie.
Na terenie Kamieniołomu Libana, a także w jego najbliższym sąsiedztwie na wierzchowinie stwierdzono łącznie 286 gatunków roślin naczyniowych. W kamieniołomie obserwowano ponad trzydzieści rzadkich i chronionych gatunków zwierząt. Były to m.in. traszka zwyczajna, traszka grzebieniasta, kumak nizinny, ropucha szara, żaba zielona, zaskroniec zwyczajny, jaszczurka zwinka czy zalotka większa.
Zdaniem przyrodników, na uwagę zasługuje zauważona w kamieniołomie zgiętwa (Paragus quadrifasciatus). To ciepłolubny gatunek mszycożernego bzyga, związany z otwartymi murawami i zaroślami kserotermicznymi. Dotychczas w Polsce ten gatunek notowany był tylko w Krakowie, na Pojezierzu Mazurskim oraz na trzech stanowiskach w Kotlinie Szczercowskiej, Dolinie Nidy i Nizinie Sandomierskiej.
O dużej wartości przyrodniczej kamieniołomu, zdaniem krakowskiego UM, decydują także składniki przyrody nieożywionej naturalne i antropogeniczne - czyli powstałe w wyniku działalności górniczej. Są to np. skały, formy powierzchni terenu, zbiorniki wodne w dawnym wyrobisku.
Obserwuje się tu także aktywne procesy geomorfologiczne w ścianach kamieniołomu i towarzyszące im formy erozyjne, czyli żleby oraz akumulacyjne - czyli stożki usypiskowe i rumowiska. Wartość przyrodniczą ma odsłonięty w trakcie prac górniczych profil wapieni uławiconych górnej jury, formy tektoniczne w postaci spękań ciosowych, a także formy krasu kopalnego takie, jak studnie i kanały krasowe. Zdaniem przyrodników posiadają one również wartości krajobrazowe, naukowe, edukacyjne i kulturowe, nadające im cechy dziedzictwa geologicznego.
- Na zachowanie zasługują również częściowo zasiedlone w wyniku wtórnej sukcesji roślinnej obiekty dziedzictwa górniczego, elementy wyrobiska i zwałowisko, ślady technik odspajania skały oraz zabudowania poprzemysłowe - zaznacza Wydział Kształtowania Środowiska Urzędu Miejskiego w Krakowie.
Kamieniołom Libana znajduje się na południowy wschód od centrum miasta, pod Kopcem Krakusa. Teren, który ma zostać objęty ochroną, posiada dwóch właścicieli. Działka nr 11/4 o powierzchni 17,9206 ha obr. 29 Podgórze oraz działka nr 119/11, 97/2 – stanowi własność Gminy Miejskiej Kraków. Natomiast działki o numerach 10/2, 9, 96/2, 147/1 – stanowią własność Skarbu Państwa.