W chwałowickiej sztolni

autor: Kajetan Berezowski

 uczestnicy kursów i szkoleń zadają pytania, możliwa jest swobodna wymiana doświadczeń
 
W jaki sposób szkolić dziś górników? Metod jest wiele. Filmy, prezentacje, instrukcje w formacie 3D dają wiele, ale najbardziej skuteczną metodą jest z pewnością nauka fachu w warunkach jak najbardziej zbliżonych do rzeczywistych. Kandydat do pracy staje naprzeciw maszyn i urządzeń, które będą mu towarzyszyć w podziemnym wyrobisku.
Czegóż więcej potrzeba? Wykwalifikowani instruktorzy i systematycznie unowocześniana baza dydaktyczna. Śmiało można uczyć się zawodu, podwyższać kwalifikacje i zdawać egzaminy. Tak sprawy mają się w nowoczesnej sztolni przy ruchu Chwałowice kopalni ROW. Kompleks korytarzy odwzorowujących warunki zbliżone do panujących w podziemnych wyrobiskach górniczych wyposażony został w urządzenia stosowane na stanowiskach pracy. Prowadzone są tu zajęcia praktyczne w ramach kursów podwyższających kwalifikacje zawodowe, praktyki zawodowe, a także procesy adaptacyjne pracowników nowo przyjętych. Zaplecze szkoleniowe umożliwia również realizację części praktycznej w ramach przygotowania do egzaminów stwierdzających kwalifikacje w zawodach górniczych. W sumie stanowisk jest szesnaście. Można uczyć się obsługi spągoładowarki bądź kolejki podwieszanej linowej, zabudowy wentylatora i lutniociągu, zapór pyłowych i wodnych, metod strzelania w podziemnych zakładach górniczych, wykonania zabezpieczenia czoła przodka, wzmacniania wyrobiska za pomocą obudowy drewnianej, zawodu górnika rabunkarza, a także operatora zmechanizowanych obudów ścianowych. Przy sztolni znajduje się salka wyposażona w nowoczesne urządzenia pozwalające na przeprowadzenie szkoleń praktycznych m.in. z zakresu urządzeń budowy przeciwwybuchowej, uprawnień elektromonterów, czy też zasad użytkowania kabli i przewodów elektrycznych. To istotne, zwłaszcza z punktu widzenia zagrożeń, z jakimi na co dzień mają do czynienia elektromonterzy. Każdy z nich musi opanować do perfekcji zachowania w sytuacjach awaryjnych.
 W ramach zajęć praktycznych przeprowadzanych w sztolni zapoznajemy uczestników z technologiami związanymi z eksploatacją węgla, transportem urobku i materiałów, zasilaniem w media maszyn i urządzeń pod nadzorem wykwalifikowanych instruktorów. Uczestnicy kursów i szkoleń zadają pytania, możliwa jest swobodna wymiana doświadczeń. Wielokrotne powtarzanie czynności pod okiem instruktora eliminuje błędy, a możliwość konfrontacji teorii z praktyką, zanim powierzy się pracownikowi wykonywanie czynności na stanowisku pracy w ruchu zakładu górniczego, jest niezwykle istotna – przyznaje Marcin Paprotny, inżynier BHP w kopalni ROW.
„Chcesz uniknąć wypadku, przekonaj się na własne oczy, czym skutkuje niewłaściwa obsługa urządzenia” – nie ma chyba lepszej formy szkolenia. Sieć wysokiego ciśnienia, oprócz sekcji obudów zmechanizowanych, zasila szereg innych urządzeń, do których zaliczane są m.in. urządzenia małej mechanizacji, stojaki hydrauliczne – wykorzystywane jako indywidualne elementy obudowy górniczej oraz urządzenia do przebudów przenośników ścianowych i podścianowych. Gwałtowne rozprężenie cieczy pod ciśnieniem w urządzeniu i wyzwolenie energii może spowodować poważne obrażenia u pracowników. Na jednym ze stanowisk zamontowano wąż o średnicy 10 mm wpięty do czynnej magistrali ciśnieniowej. Pomyłkowe otwarcie zaworu powoduje gwałtowne wyzwolenie energii i potencjalne rażenie pracowników znajdujących się w zasięgu biczującego węża. Siła uderzenia jest porażająca.
Ciśnienie wynosi 200 atmosfer. Zagrożenie jest ogromne, a na ścianach to ciśnienie jest jeszcze większe, podobnie jak przekroje przewodów – tłumaczy instruktor Adam Serwotka.
Warto dodać, że stanowisko to zostało wykorzystane w trakcie realizacji filmu szkoleniowego „Zagrożenia wynikające z pracy z urządzeniami zasilanymi wysokim ciśnieniem”, który służy jako środek dydaktyczny szkoleń pracowników PGG.
Czego jeszcze można nauczyć się w chwałowickiej sztolni? Otóż zajęcia praktyczne umożliwiają poznanie technologii eksploatacji węgla kamiennego, transportu urobku i materiałów, a także sposobów zasilania w media maszyn i urządzeń, przy jednoczesnym prezentowaniu metod bezpiecznej pracy.
Zaplecze sztolni wykorzystuje się ponadto w szkoleniach z dziedziny BHP. Przykładem jest stanowisko szkoleniowe służące do aktywnego gaszenia palącego się gazu, zlokalizowane na ruchu Jankowice.
Uczestnicy szkolenia uczą się nie tylko odpowiednich zachowań w sytuacji zapalenia się metanu, ale również zdobywają praktyczne umiejętności posługiwania się sprzętem przeciwpożarowym – zauważa Grzegorz Ochman, dyrektor Biura BHP i Szkoleń w PGG.
– Uczulamy naszych pracowników, aby pamiętali o przestrzeganiu procedur bezpieczeństwa pracy, stosowali odpowiedni sprzęt ochronny, a także zgłaszali osobom dozoru wszelkie zauważone nieprawidłowości w pracy urządzeń i instalacji. Każdy pracownik musi przyswoić sobie zasadę, że bezpieczeństwo zależy od nas wszystkich. Mamy zatem obowiązek dbać o swoje zdrowie oraz zdrowie i życie swoich współpracowników – podsumowuje Łukasz Małek, naczelny inżynier ruchu Chwałowice kopalni ROW.