pamięć o orkiestrach górniczych

 Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu przygotowało projekt „Spamiyntej to. Ochrona dziedzictwa kulturowego górniczych orkiestr dętych”. - To pewnego rodzaju symboliczny hołd dla wieloletnich tradycji zespołów wpisanych w lokalną tożsamość regionu od drugiej połowy XIX wieku - podkreślają pomysłodawcy przedsięwzięcia.

„Spamiyntej to" jest kompleksowym, interdyscyplinarnym projektem, którego głównym celem jest zabezpieczenie i dokumentowanie unikalnych zjawisk związanych z tradycjami ostatnich funkcjonujących górniczych orkiestr dętych z Górnego Śląska. Przedsięwzięcie będzie częścią planu ochrony wniosku o wpis tradycji kulturowych górniczych orkiestr dętych z Górnego Śląska na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Przypomnijmy, decyzja o ujęciu orkiestr na prestiżowej liście była efektem wieloletnich starań Muzeum Górnictwa Węglowego o to, by kultywować tradycje tego fenomenu.

Jest to realna odpowiedź na głęboki kryzys jaki dotyka obecnie nie tylko kopalnie, ale i społeczności zgromadzone wokół zakładów. XXI wiek naznaczony jest piętnem likwidacji zakładów pracy oraz patronów utrzymujących orkiestry dęte, a co za tym idzie samych orkiestr. W efekcie zespoły, które od ponad 120 lat spajały lokalne społeczności przestają funkcjonować. Orkiestry nieradzące sobie na trudnym komercyjnym rynku dosłownie znikają na naszych oczach. Wartości, które reprezentowały i chroniły ulegają degradacji, tracąc właściwy sobie kontekst. Bez niezbędnego transferu wiedzy i pamięci, aktywności dokumentacyjnych czy archiwizacyjnych dziedzictwo kulturowe górniczych orkiestr dętych bezpowrotnie przepadnie - podkreślają.

Projekt skierowany jest do ostatnich 27 działających górniczych orkiestr dętych z obszaru Górnego Śląska. W planach są działania terenowe, badawcze oraz rejestracja i archiwizacja zasobów zespołów. -  Stanowi też pewnego rodzaju symboliczny hołd dla wieloletnich tradycji zespołów wpisanych w lokalną tożsamość regionu od drugiej połowy XIX wieku. Nieoceniony kapitał kulturowy zespołów wykorzystać chcemy w procesie wzmacniania poczucia lokalnej dumy wśród przedstawicieli mieszkańców miasta i regionu - wyjaśniają przedstawiciele Muzeum Górnictwa Węglowego.

W efekcie powstanie podstrona internetowa opisująca najważniejsze zjawiska związane z górniczymi orkiestrami, funkcjonująca w ramach strony Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, a także pierwsza w Polsce publikacja dotycząca górniczych orkiestr (zaplanowana na rok 2027).

Przedsięwzięcie objęły patronatem "Trybuna Górnicza" oraz netTG.pl