W ramach Pocztu Gwarków Śląskich Bractwo Gwarków wydało kolejną książkę "Jubileusz 100 - lecia Królowej Nauk Górniczo - Hutniczych".
Książkę można nabyć w cenie 40 zł w siedzibie Bractwa Gwarków - Katowice, ul. Kilińskiego 15 w godz. 8 00 - 12 00.
Przedmowa
Rok 2019 jest poświęcony wielu bardzo ważnym wydarzeniom, które miały miejsce przed stu laty i były bezpośrednio związane z tworzeniem polskiej państwowości. Po I wojnie światowej ogłoszono powstanie Niepodległej II Rzeczypospolitej Polskiej. Oprócz walki o kształt granic Polski, wyrażającej się w organizacji powstania wielkopolskiego, Powstań Śląskich oraz obronie Lwowa, niezmiernie ważne było również podejmowanie decyzji dotyczących powołania do życia pierwszych w odrodzonej Niepodległej wyższych uczelni. Obok Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Uniwersytetu Poznańskiego miało także miejsce powołanie przez premiera II RP Ignacego Jana Paderewskiego Akademii Górniczej, co nastąpiło 8 kwietnia 1919 r.
Oprócz środowiska polityków, społeczników, uczonych i przemysłowców, głównie pochodzących z Galicji, istotną rolę w początkowym okresie funkcjonowania Akademii Górniczej i w latach następnych odegrała społeczność Śląska z jej charyzmatycznym przywódcą Wojciechem Korfantym na czele. Wkład finansowy Śląska w rozwój Akademii został po wielokroć odwzajemniany przez dostarczenie jeszcze przed II wojną światową znakomitej kadry inżynierskiej dla śląskich kopalń i hut.
Po II wojnie Akademia była Matką Chrzestną między innymi powołanej w Krakowie Politechniki Śląskiej, jak również miała wkład w organizację Politechniki Krakowskiej, Politechniki Gdańskiej oraz Wrocławskiej. Zatem, podsumowując, dotychczasowy wkład uczelni, mianowanej później Akademią Górniczo-Hutniczą (dalej AGH), dla polskiej gospodarki jest imponujący. W okresie 100 lat istnienia mury Akademii opuściło około 200 tys. absolwentów. Z tego powodu Bractwo Gwarków Związku Górnośląskiego, które jest Stowarzyszeniem osób identyfikujących się z wartościami i etosem pracy górniczej, podjęło decyzję o wydaniu przyczynku pt. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Jubileusz 100-lecia królowej nauk górniczo-hutniczych. Opracowanie to w zamyśle Autorów ma być wyrazem hołdu i podziękowania dla AGH w Krakowie w 100-lecie jej istnienia i tak znakomitego funkcjonowania, opisanego dewizą „z pracy powstałem, pracy i nauce służę”.
W trakcie przygotowania niniejszego opracowania przyjęto konwencję jego podziału na cztery części:
Część I: Przedstawienie najważniejszych przykładów z historii AGH.
Część II: Opis losów wybranych z grona absolwentów przedstawicieli. Z uwagi na bardzo dużą liczbę absolwentów ograniczono się do przedstawienia reprezentantów wydziału górniczego AGH, którzy zarówno w kraju, jak i za granicą godnie propagowali swoją Alma Mater i nadal dbają o jej dobre imię.
Część III: Od Seniora do Juniora (prof. Andrzej Lisowski, prof. dr hab. inż. Józef Dubiński, mgr inż. Wiesław Nowak, dr inż. Krzysztof Pawiński, mgr inż. Natalia Kowalska).
Część IV: Podsumowanie.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Spis treści
Przedmowa
Część 1. Najważniejsze przykłady z historii AGH
Rozdział 1
Preambuła, część 1. Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 marca 2019 r. w 100-lecie powołania Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie
Rozdział 2
Wystąpienie Senatora RP Krystiana Probierza, absolwenta AGH z 1974 r., podczas procedowania uchwały w 100. rocznicę powołania Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie
Rozdział 3
8 kwietnia 2019 r. – uroczystość związana ze 100-leciem podjęcia uchwały o utworzeniu AG
Rozdział 4
Rys historyczny dotyczący edukacji Polaków w uczelniach górniczych Europy oraz najważniejsze wydarzenia w historii AGH
Rozdział 5
71. lat Stowarzyszenia Wychowanków w stuletniej AGH
Rozdział 6
Próba oceny wpływów polityków i przemysłowców śląskich uczestniczących w Powstaniach Śląskich na powstanie i rozwój Akademii Górniczej w Krakowie
Rozdział 7
Wybrane przykłady współpracy TU BAF (Saksonia) i TU AGH Kraków (Małopolska) na przestrzeni wieków (1765–2014)
Rozdział 8
Wkład MU Leoben w powstanie i rozwój AGH w Krakowie
Rozdział 9
Próba oceny wkładu studenckiego koła SITG AGH w proces kształcenia i wychowywania studentów Pionu Górniczego w okresie 40 lat (1972–2012)
Część II. Losy wybranych Absolwentów Pionu Górniczego AGH mieszkających za granicami RP
Rozdział 1
O niekonwencjonalnych metodach kształcenia kadr w Akademii Górniczo-Hutniczej co nieco, spisane z pamięci przez jednego z jej absolwentów
Rozdział 2
Z dyplomem inż. górnika AGH w świat lat 1964–2001
Rozdział 3
Z Krakowa do Kanady
Rozdział 4
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie jest na zawsze zachowana w sercach naszych wietnamskich absolwentów
Rozdział 5
Studia na AGH i ich wpływ na kształtowanie kariery zawodowej
Rozdział 6
AGH bramą do życia
Rozdział 7
Górniczy paszport
Rozdział 8
Studia na AGH i ich wpływ na moje życie i karierę zawodową
Rozdział 9
Moje Akademie Górnicze
Część III. Od Seniora do Juniora
Rozdział 1
„Wżeniony w górnictwo” przez Bolesława Krupińskiego, profesora AGH
Rozdział 2
Studia na AGH początkiem mojej drogi naukowej
Rozdział 3
Mej kochanej AGH
Rozdział 4
Ekonomia i jej niespełnione aspiracje. Dywagacje inżyniera na temat ekonomicznych wariacji
Rozdział 5
AGH jest moim oknem na świat
Część IV. Podsumowanie
O NASZEJ KSIĄŻCE NAPISALI
Karl Kissling:
Szanowny Panie Prezesie !
Przyslana mi ksiazke wydana przez Panskie Bractwo Gwarkow Gornoslaskich przeczytalem z
zapartym oddechem w ciagu 2 dni.
Juz korzystny do czytania format, elegancka forma graficzna na doskonalym papierze zacheca
do zajecia sie tematem glownym ksiazki, ale dopiero zapoznanie sie z pojedynczymi artykulami
zupelnie zadawala czytelnika i zupelnie przewyzsza wszelkie oczekiwania .
Poczatkowy " festiwal " kolegi Barchanskiego o historii powstania AGH oraz o pozniejszej
wspolpracy naszej uczelni z innymi uniwersytami gorniczymi w Europie, tak nieznane w
szczegolach nawet naszej braci zawodowej, zadziwiaja iloscia informacji, detaili i ich zrodel.
A szczegolnie artykuly o losach i roznorodnych doswiadczeniach emigranckich i zawodowych
kilku absolwentow AGH za granica sa tak interesujace, ciekawe i imponujace, ze daja okazje do
porownania wlasnych losow z zyciem nnych kolegow.
W kazdym razie jest widoczna w nich zdolnosc do adaptacji otrzymanego wyksztalcenia do
poszczegolnych wymagan technicznych we swiatowym gornictwie i ze z nimi sobie mogli
poradzic.
Takze czesc III , przedstawiajaca osiagniecia seniorow z AGH na polach gornictwa, w zakresie
badan naukowych i ekonomii w Polsce uzupelniaja doskonale obraz naszych doswiadczen za
granica. Sczegolnie zazdroszcze mlodszym juniorom ich obecnych mozliwosci do swobodnego
kontaktu z zagranica i uczestniczenia w rozwoju swiatowego gornictwa i techniki bez politycznych
rygorow.
Na szczegolne wyroznienie zasluguje przedstawiona w ksiazce dzialalnosc kolegi Barchanskiego
w otwieraniu zachodniego swiata dla studentow pionu gorniczego AGH poprzez organizacje
praktyk zagranicznych, zawodowo/kulturalnych wycieczek, sympozjow naukowych oraz wymiany
studentow z innymi uczelniami.
Prawde mowiac, jego niestrudzona dzialnosc w tym kierunku przyczynila sie w znacznej mierze
do " przedziurawienia " zelaznej kurtyny a w koncu do jej zalamania sie. A my, z drugiej strony
probowalismy sie tez przyczynilc do jej obalenia w podobny sposob .
Na zakonczenie mojej relacji, ktora przedwczesnie " uciekla " mi z computera, chcialbym
serdecznie pogratulowac Bractwu za idee wydania takiej ksiazki z okazji 100 letniego jubileuszu
AGH I podziekowac za umozliwienie mi przedstawienia w niej mojego przyczynku z tej okazji.
Przesylam gornicze pozdrowienia dla Pana i dla calego kollegium
Ocalić nie tylko od zapomnienia, ale pomnożyć o nowe osiągnięcia nauki i wiedzy…
Jubileusz 100 lecia Akademii Górniczo – Hutniczej ,wpisał się w uroczyste obchody państwowe ,narodowe i społeczne ; 100 lecie odzyskania niepodległości Państwa Polskiego ,100 lecie 1 Powstania Śląskiego i wiele innych znaczących struktur ,które są celebrowane nie tylko przez gremia państwowe ,samorządowe ,gospodarcze ,historyczno – naukowe ,ale nade wszystko są niezwykle ważne dla społeczeństwa od przadszkolaków po sędziwych seniorów łaknących wiedzy o nas samych.
W tym kontekscie Akademia Górniczo – Hutnicza spełniała i spełnia niezwykle doniosłą rolę. To właśnie AGH przygotowała wybitnych twórców i organizatorów współczesnej gospodarki ,w której naczelną rolę spełniał węiel dla elektrociepłowni i stal ,bez których trudno sobie wyobrazić sobie rozwój wszystkich innych dziedzin życia nowoczesnego państwa ,mającego ambicje suwerennego i dającego poczucie bezpieczeństwa państwowego i narodowego ..Tylko wybitne jednostki kierujące nauką mogą zapewnić stały współczesny rozwój Państw a co jest równoznaczne dla dla rozwoju narodowego i społecznego .Absolwenci AGH spełniali i nadal spełniają tą zaszczytną i dającą satysfakcję rolą . Nikt tak jak ONI mają prawo do dumy.
Mam w ręku wybitne dzieło: „Akademia Górniczo – Hutnicza im Stanisława Staszica w Krakowie „ „Jubileusz 100 lecia Królowej Nauk Górniczo – Hutniczych”, „Poczet Gwarków Śląskich” – wydane przez Bractwo Gwarków Związku Górnośląskiego . Jest to już 11 pozycja wydawnicza. A wszystko zaczęło się od młodzieńczego tomiku „Hanys „ W. Szewczyka..Już sama sztuka edytorska skłania mnie do zachwytu : czarno – zielone tło z frontonem AGH w jasnych słonecznych kolorach. No i święta Barbara ,która zwieńcza szczyt budynku w centralnej części. I robi to nie tylko estetyczne skojarzenia , ale ukazuje się ,że patronka jest obecna wśród elity górniczej i hutniczej. Barbara patronuje wybitnym mózgowcom i górnikom pod ziemią.
„Z pracy powstałem , pracy i nauce służę „ – ze Statutu AGH.
Już na wstępie wymienione są bliżniacze uczelnie w Europie. Refleksja skłania nas ,że po 123 latach zaborów należało jak najszybciej powołać uczelnie wyższe do kształcenia własnej elity.Jest wiele ilustracji , wrażenie robi ; „ Uroczystość ponownej immatrykulacji po 50 latach pierwszych studentów Akademii Górniczej 21.V.1969 r. Również wrażenie i dumę wzbudzają zagraniczni absolwenci z Ukrainy 30.vi.2017 i 4 .XI 2019 z Hanoi.
Szczególnie miłe są dla mnie treści poświęcone Wojciechowi Korfantemu,który przywiązywał prioryrytowe znaczenie uczelni ,który przygotowuje polskie elity dla przemysłu Górnego Śląska.
Drogi Czytelniku to książka mająca 400 stron napisanna piękną polszczyzną . Czyta się jednym them bo i treść i ciekawość goni następną ciekawość . Studia , praktyki w tym zagraniczne , życie towarzyskie przy wspólnym zwiedzaniu Europy . I to otwartość umysłów na nowe „inne „ światy. To widać bardzo wyrażnie ,że górnik – inteligent i górnik wydobywający węgiel wyznają te same wartości ,dyscyplina ,pracowitość ,odpowiedzialność, a nade wszystko tęsknotę za zielonym śląskiem i jasno świecącym słońcem. Wszystko to Czytelniku znajdziesz i przypomnisz sobie Ty Górniku i Ty Czytelniku ,który mniej lub więcej świadomie korzystasz z dobrodziejstw tego co kiedyś nazywano „czarnym złotem”..
Wiele osób brało udział przy redagowaniu książki.Jest wielu a właściwie każdy jest znakomitym autorem ,kierujący się tylko tym co osobiście przeżył i prawdą. Pani mgr inż. Natalia Kowalska pięknie zacytowała co kiedyś powidział Prezes Bractwa Gwarków Jerzy Mańka ,że „AGH jest oknem na świat”.
Jurku ,ja Ci dziękuję ,ale zawsze jest czas i skromne miejsce przy pielgrzymim stole . Życzę by święta Barbara była zawsze obecna w domu i w pracy.Łączę przyjazny szacunek i ukłony.
Henryk Adler – Starszy Projektant w Przedsiębiorstwie Inżynierskim BIPROHUT.
W święto patronki św.Barbary 04.12.2019 r.