Podziemnej w cieniu wojny

 Gospodarkę czeka wiele wstrząsów, poczynając od problemów, jakie rodzi obecność kilku milionów uchodźców, po konieczne zmiany w strategii surowcowej, w tym związane z bezpieczeństwem energetycznym- mówi dr inż. JERZY KICKI, przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Szkoły Eksploatacji Podziemnej w Krakowie.

Do obrad XXXI Szkoły Eksploatacji Podziemnej czasu zostało naprawdę niewiele...

Brutalna inwazja Rosji na Ukrainę i spowodowana nią wojna zmienia obraz europejskiej strategii energetycznej, także naszego postrzegania bezpieczeństwa energetycznego. Działania Unii Europejskiej, prowadzone w ramach polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, zmierzały do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. w stosunku do poziomu z 1990 roku, zapewnienia co najmniej 32,5 proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii oraz poprawy efektywności energetycznej o co najmniej 32,5 proc. (w całym łańcuchu energetycznym).

Realizacja tych celów przez UE, jak też naszych polskich działań, staje pod znakiem zapytania wskutek wojennych perturbacji i szybkiego odchodzenia od importu paliw kopalnych pochodzących z Rosji przez kraje Unii Europejskiej. Import z Rosji węgla kamiennego do UE stanowił prawie 50 proc., niższy poziom stanowiły gaz ziemny i ropa. Przed nami XXXI Szkoła, która zawsze reagowała na ważne wydarzenia.

Gospodarkę czeka wiele wstrząsów, poczynając od problemów, jakie rodzi obecność kilku milionów uchodźców, po konieczne zmiany w strategii surowcowej, w tym związane z bezpieczeństwem energetycznym, gdzie dotykamy jakże istotnych problemów funkcjonowania górnictwa. Tym samym musieliśmy wprowadzić istotne korekty w sesji plenarnej, gdzie wysłuchamy referatów będących częściową odpowiedzią na strategię bezpieczeństwa energetycznego Polski w nowej sytuacji. Wymusza ona konieczność innego działania górnictwa w najbliższych latach niż przewidywały plany.

Musimy jako Szkoła podjąć wyzwanie tak, aby za kilka lat móc powiedzieć: górnictwo węgla kamiennego redivivo – odrodzone – będzie musiało ono sprostać nowemu wyzwaniu, jakim będzie wzrost wydobycia. Zwiększone wydobycie jest możliwe, ale oznacza konieczność weryfikacji dotychczasowych planów produkcyjnych i analizę bazy zasobowej kopalń, które mogą zwiększyć swoje zdolności produkcyjne. Natychmiastowy wzrost wydobycia kopalń w celu zastąpienia węgla z rosyjskiego importu jest niemożliwy.

Tradycyjnie to kilkanaście sesji, na których zostanie wygłoszonych ponad 140 referatów. Niektóre z nich mogą być dla wieloletnich uczestników zaskoczeniem, np. sesja cyberbezpieczeństwa czy magazynów energii lub też bioróżnorodności – chyba najmniej związanej z tematyką Szkoły. Chcemy pokazać, jak bardzo zmienia się otoczenie i działalność górnictwa. Cyberbezpieczeństwo po atakach, jakie miały miejsce w przedsiębiorstwach przemysłu górniczego i znana blokada rurociągu należącego do Colonial Pipeline Company transportującego 2,5 mln baryłek dziennie na trasie z Teksasu do New Jersey wykazały, jak ważnym elementem strategii cyfrowej jest dzisiaj i będzie w przyszłości cyberbezpieczeństwo.

Blokada rurociągu do momentu przekazania okupu na rzecz grupy hakerskiej spowodowała znaczne perturbacje na amerykańskim rynku paliw. Magazyny energii to dzisiaj podstawowy problem i determinanta rozwoju energetyki odnawialnej, ich obecność w systemie energetycznym jest nieuchronna. Zostały usankcjonowane prawnie w nowelizacji Prawa energetycznego, co oznacza zielone światło dla rozwoju ich funkcjonowania. Chcemy pokazać, jaki pomysł na ich funkcjonowanie ma górnictwo.

To sesja wpisująca się w cykl wydarzeń, jakie będą związane z obchodami roku 2022 jako roku prof. Walerego Goetla w AGH, rektora trudnych czasów Akademii Górniczo-Hutniczej, jak o nim pisał prof. Zbigniew Wójcik w znanej uczestnikom Szkoły książce, która ukazała się w 2009 roku. Sesja zatytułowana „Likwidacja kopalni i co dalej?” zapewne nie oddaje szerokiej problematyki referatów, które będą w niej wygłoszone.

Prof. Walery Goetel to niezwykła osobowość w polskiej nauce, twórca sozologii – nauki o ochronie przyrody i trwałości użytkowania zasobów, przyczynach i następstwach niekorzystnych zmian w środowisku, wywołanych rozwojem cywilizacji, w tym działaniami górnictwa. Sozologia poszukuje skutecznych sposobów zapobiegania degradacji środowiska. Profesor często zwracał uwagę na konieczność działań mających na celu poprawę stanu środowiska po zakończeniu działalności górniczej, jak też zapobiegania jej skutkom, pisał też o konieczności ochrony złóż.

Nie zapominamy o programie kulturalnym. Ta troska towarzyszy naszym poczynaniom od zarania Szkoły. Naszymi działaniami wesprzemy naszych ukraińskich przyjaciół. To właśnie na Ukrainie działa bratnia i zaprzyjaźniona Szkoła Inżynierii Górniczej, która jeszcze nie tak dawno była organizowana, wydawało się, w miejscu bezpiecznym – Berdiańsku, dzisiaj okupowanym przez Rosję, a leżącym kilkadziesiąt kilometrów od Mariupola – miasta tragicznie doświadczonego licznymi bombardowaniami i eksterminacją ludności ukraińskiej.