autor: KAJ
tyle energii elektrycznej, ile zużywa w ciągu roku jedenastotysięczne miasto
W kopalni Budryk pracują obecnie jednostki kogeneracyjne o łącznej mocy 18 MWe. W rejonie szybu VI w Chudowie zainstalowane są trzy układy kogeneracyjne o łącznej mocy 10 MWe, natomiast na terenie Zakładu Głównego w Ornontowicach firma ZPC Żory eksploatuje cztery jednostki kogeneracyjne o łącznej mocy 8 MWe. W skład układu kogeneracyjnego o mocy 10 MWe, zlokalizowanego na terenie szybu VI w Chudowie, wchodzą dwie jednostki kogeneracyjne typu ECOMAX 40 o mocy jednostkowej 4 MWe i jedna ECOMAX 20 o mocy 2 MWe.
Model powtarzalny
Jednostki wytwórcze, z których korzysta obecnie ornontowicka kopalnia, zbudowane są w oparciu o model kontenerowy. Rozwiązanie to charakteryzuje się niewielkimi gabarytami, co minimalizuje zapotrzebowanie na wymaganą powierzchnię pod inwestycję, a równocześnie umożliwia w razie konieczności szybką relokację w inne miejsce, w którym jednostka ta może być efektywniej wykorzystana.
W listopadzie 2020 r. padł w Budryku historyczny dla kopalni rekord produkcji energii elektrycznej. Układy kogeneracyjne o mocy 2x4 MWe + 2 MWe w ciągu miesiąca wyprodukowały łącznie 6957 MWh. Procentowy udział energii elektrycznej wytworzonej z gazu z odmetanowania kopalni przez układy kogeneracyjne zainstalowane na terenie szybu VI w Chudowie oraz silniki gazowe firmy ZPC Żory w stosunku do całkowitego zużycia kopalni wyniósł 62,9 proc. Średni czas postoju układów kogeneracyjnych w skali miesiąca wyniósł 26 godzin. Trzy postoje dotyczyły przeglądów technologicznych stacji odmetanowania, cztery postoje związane były z bieżącą obsługą serwisową. Osiągnięte rezultaty uważane są za bardzo dobre.
Ciekawostką jest zapewne fakt, że 6957 MWh to tyle energii elektrycznej, ile zużywa łącznie w ciągu roku 2800 domów jednorodzinnych lub jedno jedenastotysięczne miasto. Na tym jednak nie koniec. W ramach programu gospodarczego wykorzystania metanu, realizowanego przez JSW, w kopalni Budryk powstać mają kolejne układy kogeneracyjne.
Do końca br. na terenie szybu VI zostanie oddany do użytku kolejny układ o mocy 2x4 MWe, z kolei na terenie Zakładu Głównego powstaną dwie jednostki o mocy 4 MWe i jedna jednostka o mocy 2 MWe.
Efekty ekonomiczne
Warto wiedzieć, że energia elektryczna wytworzona na terenie kopalni wykorzystywana jest do zasilania maszyn i urządzeń zakładu górniczego. Posiadanie własnych źródeł energii elektrycznej daje znaczące efekty ekonomiczne. Wytworzony wolumen energii elektrycznej znacząco obniża ilość energii kupowanej od dostawców zewnętrznych. Ponadto ciepło uzyskane z układów kogeneracyjnych wykorzystane zostanie w przyszłości do celów grzewczych oraz wytwarzania chłodu niezbędnego do zwalczania zagrożenia klimatycznego w wyrobiskach dołowych.
Planowana jest rozbudowa powierzchniowej stacji klimatyzacji centralnej przy szybie VI o człon chłodniczy, wykorzystujący ciepło odpadowe z jednostek kogeneracyjnych. Kopalnia schodzi z wydobyciem coraz niżej. Pogarszają się zatem warunki klimatyczne, rośnie bowiem temperatura skał. Chłód posłuży więc do poprawy warunków pracy załogi.
Według danych za rok 2021 kopalnia wykorzystuje ok. 65 proc. ujmowanego metanu i prowadzi prace koncepcyjne służące maksymalnemu wykorzystaniu tego gazu w przyszłości.