Chiny są obecnie największym

autor: Adam Maksymowicz

 światowym producentem i konsumentem węgla
 
 
Z mniejszym, lub większym natężeniem trwa ona nieustannie. Na Zachodzie, jest niezrozumiała. Tym bardziej, że kraj ten zobowiązał się do całkowitego wycofania się z węglowego kierunku do 2060 r. I zamiast powoli zbliżać się od tego celu, czyni coś całkiem odwrotnego, co spotyka się z krytyką tak ekologów, jak i reprezentujących ich polityków Zachodu.
Ponieważ, równie nieustannie promują oni politykę dekarbonizacji, to z konsternacją odnotowują gwałtowny wzrost energetyki węglowej w Chinach. Krytyka tego stanu rzeczy, protesty i wezwania do ograniczenia tego kierunku, nie robią na chińskich politykach żadnego wrażenia. Pojawiają się jednak próby nacisku na zmianę tej sytuacji, czego przykładem jest raport fińskiej organizacji badawczej Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA) (China permits two new coal power plants per week in 2022 – 27 lutego 2023).
Z podanych tam informacji wynika, ze w 2022 roku pozwolenia na budowę nowych elektrowni węglowych w Chinach osiągnęły najwyższy poziom od 2015 roku. Samorządy lokalne zatwierdziły w ubiegłym roku pozwolenia na budowę 106 GW nowych elektrowni węglowych.
W 2022 roku rozpoczęto i wznowiono budowę ponad 50 GW mocy węglowych, czyli o ponad 50 proc. więcej niż rok wcześniej. W sumie rozpoczęta budowa elektrowni węglowych w Chinach była sześciokrotnie większa niż w pozostałej części świata razem wziętej! Podkreśla się, że Chiny są największym na świecie emitentem dwutlenku węgla. 
Prezydent Chin Xi Jinping powiedział, że kraj będzie dążył do osiągnięcia szczytowej emisji przed 2030 r. i neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2060 r., ale jego ekspansja węglowa stoi w sprzeczności z potrzebą stopniowego wycofywania paliw kopalnych, aby osiągnąć ten cel. 
Międzynarodowa Agencja Energetyczna ostrzegła 2 lata temu, że globalne zero netto oznacza, że ​​nie będzie możliwości rozwoju nowych złóż ropy, gazu czy węgla. Jednocześnie refleksja nad tą sytuacją nie kończy się na krytyce. Odnotowuje ona pozytywne elementy związane z chińska energetyką. Zauważa się, że rozwój energetyki węglowej niekoniecznie oznacza wzrost wykorzystania węgla lub nawet emisji z produkcji węgla, ponieważ Chiny również dużo inwestują w odnawialne źródła energii. 
Jeśli ich moc w zakresie czystej energii będzie rosła zgodnie z planem i nie nastąpi nagły wzrost zapotrzebowania, dodatkowe wytwarzanie energii z węgla może nie być konieczne. Elementem ograniczającym dalszy rozwój energetyki węglowej w Chinach jest procedura coraz większego wykorzystania istniejących już mocy, ponieważ średni stopień wykorzystania elektrowni węglowych w Chinach wynosi obecnie nieco ponad 50 proc., co jest wskaźnikiem bardzo niskim.
Ekolodzy żądają natychmiastowych działań dla ograniczenia emisji przez Chiny. Jeżeli to nie nastąpi w sposób radykalny, to globalna polityka klimatyczna może ulec załamaniu. Poza naciskami medialnymi i politycznymi zwolennicy tej polityki nie dysponują żadnymi innymi instrumentami, aby zmusić Chiny do ścisłego przestrzegania jej priorytetów.
Kolejny raport dotyczący sytuacji energetycznej w Chinach, dostrzega bardziej racjonalne chińskie uzasadnienia dla zaistniałej sytuacji (Bloomberg - Global Low-Carbon Energy Technology Investment Surges Past $1 Trillion for the First Time, 26 stycznia 2023). Odnotowuje on, że równolegle do rozwoju energetyki węglowej, Chiny aktywnie uczestniczą w procesie transformacji energetycznej. W 2022 r., wydały one 546 mld USD na inwestycje związane z transformacją energetyczną, co stanowi prawie połowę globalnej sumy.
Reasumując podkreśla się, że Chiny mogą być na dobrej drodze do rozpoczęcia zmniejszania zużycia węgla po 2025 r., a nawet wcześniej. Jednocześnie najwyższe władze tego państwa twierdzą, że priorytetem dla Chin jest bezpieczeństwo energetyczne, a wszystkie cele klimatyczna są temu podporządkowane. Dlatego, Chiny nie mogą natychmiast przystępować do likwidacji swojej energetyki węglowej. Efektem tej polityki jest fakt, że są one obecnie największym światowym producentem i konsumentem węgla.  Raport ten odnotowuje, ze w 2022 r. wydobyły one ok. 4,4 mld ton węgla, prawie 8 proc. więcej niż rok wcześniej, i liczby te przyszłości równie dobrze będą rosły, jak i spadały.