Ostatnio miały miejsce trzy wydarzenia – chociaż może to za wielkie słowo, powiedzmy trzy inicjatywy, które bez trudu można powiązać tematycznie z ochroną dziedzictwa kulturowego na Śląsku, a dokładnie dziedzictwa górniczego, i w które „zamieszane” było Bractwo Gwarków. 

Pierwsza to czerwcowa wystawa fotograficzna: A. Zemboka „Gwarkowie upowszechniają EMNK 2024”, której towarzyszyło pytanie: czy obecnie jesteśmy gotowi do zachwycania się widokami postindustrialnych obiektów? Obecne było także przesłanie powtórzone za H. Szczepańskim (wyd. „Śląsk” 2019) o „parawanie  krajobrazu”, przemysłowego pejzażu, za którym kryją się losy śląskich robotników i ich rodzin.

Drugim wydarzeniem było spotkanie zespołu projektowego „Rola Kościoła i inicjatyw lokalnych w gromadzeniu narodowego dziedzictwa węgla kamiennego” kierowanego przez prof. UŚ Marię Tomczok, które odbyło się 13 września w Bractwie Gwarków. Przedmiotem prac zespołu miałoby być stworzenie mapy obiektów pogórniczych godnych upamiętnienia. Pojawiło się również pytanie o dotychczasową politykę dotyczącą tego upamiętniania.

No i wreszcie trzecie ze wspomnianych wydarzeń, to promocja ostatniej książki G. Pierończyka „Frechowny gizd”, która  odbyła się 19 września, również w siedzibie Bractwa Gwarków. Jest to opowieść zza murów załęskich familoków  i kopalnianych organizmów, czyli o tym wszystkim co dzieje się za wspomnianym wyżej parawanem krajobrazu.

 „To dokument o charakterze osobistego świadectwa epoki” prof. L.Drong.

Podsumowując – pytania i kierunki działania zostały niejako postawione i wytyczone. Teraz potrzebny byłby szerszy odzew na nie, a o to chyba najtrudniej biorąc pod uwagę frekwencję na tych spotkaniach. Aby górników nie traktować li tylko jako epigonów poprzedniej epoki warto przytoczyć łacińską maksymę zacytowaną w recenzji prof. J. Roztropowicz: „ Tempora mutantur (…) czasy się zmieniają, a my zmieniamy się wraz z nimi”

Spróbujmy więc wziąć pod rozwagę sposoby i formy działań w przedstawionych tematach, najbardziej adekwatnych do współczesnych czasów.

 

 Aleksander Zembok