rekultywacyjne na hałdzie po kopalni Pokój

 Spółka Restrukturyzacji Kopalń prowadzi intensywne prace rekultywacyjne na hałdzie Pokój zlokalizowanej w Rudzie Śląskiej. O tym jak przebieg ten proces poinformowano w czasie briefingu, który odbył się w poniedziałek, 3 lutego. Warto dodać, że hałda Pokój znajduje się w centrum miasta, w pobliżu bloków mieszkalnych, garaży i działek. To na nią przez lata odpady odprowadzały rudzkie kopalnie.  

Prace zabezpieczające na hałdzie w Rudzie Śląskiej są prowadzone od połowy 2024 r. Polegają one na wybraniu zapożarowanego materiału do takiej głębokości, gdzie nie występuje podwyższona temperatura. Następnie jest on przewożony do pełnego wystudzenia, a po zmieszaniu z innym materiałem trafia z powrotem na hałdę. Całość układana jest warstwami z zachowaniem odpowiedniej izolacji tak, aby w przyszłości uniknąć ponownego samozagrzania się materiału. Rozpoczęcię operacji poprzedziły skrupulatne badania.

Prace prowadzone na hałdzie wiążą się z uciążliwością dla mieszkańców w postaci nieprzyjemnego zapachu oraz pyłu. Nie ma jednak innej możliwości, aby przekształcić hałdę z płonącego zwałowiska w obiekt przyjazny okolicy. W założeniu bowiem hałda ma zostać całkowicie zrekultywowana w drugiej połowie 2026 r. Natomiast najbardziej uciążliwe prace mają potrwać do połowy br. O tym, co będzie się dziać na zwałowisku w czasie briefingu opowiedzieli: Jarosław Wieszołek, prezes SRK, Michał Pierończyk, prezydent Rudy Śląskiej, dr inż. Janusz Konior z Politechniki Śląskiej oraz Arkadiusz Bąk, przedstawiciel wykonawcy prac, czyli firmy Arek od Koparek.

 Realizujemy tu bardzo trudne przedsięwzięcie, którego historia sięga roku 2018. Wcześniejsze koncepcje rekultywacji polegające na zasypywaniu tej hałdy okazały się nieskuteczne, dlatego w roku 2023 opracowaliśmy nowy program funkcjonalno-użytkowy i dążymy do tego żeby tę sprawę ostatecznie zamknąć. Chcemy przywrócić ten teren lokalnej społeczności i miastu. Miastu, które niewątpliwie jest miastem doświadczonym przemysłowo - mówił prezes Wieszołek.

odał, że hałdy pokopalniane są tymi najbardziej narażonymi na zmiany termiczne, które mogą wpływać na dyskomfort mieszkańców.

- SRK jest zdeterminowana żeby wraz z wyłonioną firmą zakończyć ten proces rekultywacji zgodnie z zawartą umową. (...) Wszystkie najbardziej uciążliwe prace powinniśmy zakończyć do połowy bieżącego roku - wskazał.

Wyliczył także, że łącznie po kopalni Pokój do rekultywacji jest łącznie 19 ha. Są to m.in. dwie hałdy - Pokój I i Pokój II.

Prezydent Michał Pierończyk wskazał, że miasto wraz z SRK wspólnie próbuje rozwiązywać pojawiające się problemy.

Mam świadomość, że w naszym mieście jest wiele takich miejsc, gdzie należy podjąć działania, które przywrócą tereny mieszkańcom - powiedział gospodarz Rudy Śląskiej. Dodał, że briefing odbywa się na hałdzie pocynkowej, która przed 15 laty została zrekultywowana.

 - Musimy przeprowadzić te działania, aby nie było problemów w przyszłości. Tu mieliśmy taką sytuację, że hałda zaczęła się mocniej palić i działania były konieczne - powiedział i dodał, że tereny hałdy Pokój znajdują się w strategicznym miejscy, bo pomiędzy dzielnicami Nowy Bytom i Wirek. Na zrekultywowanym terenie mają powstać lekkie konstrukcje, m.in. farmy fotowoltaiczne. 

 Dr inż. Janusz Konior opowiedział natomiast, jakie procesy zachodzą na hałdach i jak duży mają one wpływ na aspekty środowiskowe oraz co robi się w ramach rekultywacji.

 - Kształtuje się rzeźbę terenu, ale przede wszystkim zaczyna się od likwidacji tych uciążliwości, które ta hałda powoduje - powiedział, po czym wyjaśnił dlaczego hałdy się palą.

Na hałdach znajduje się substancja węglowa i jest możliwość akumulacji ciepła oraz dostępność tlenu. To on umożliwia te procesy związane z paleniem - przyznał. Dodał, że hałda sama się wygasi. 

Problem w Rudzie Śląskiej nie jest nowy. Już od lat zwałowiska między Nowym Bytomiem i Wirkiem są zapożarowane. To obszar, na który wpływ miała działalność kopalni Pokój, która etapami była przejmowana przez SRK. Pierwszy miał miejsce w 2017 r. Wówczas do Spółki trafiła część zakładu górniczego wraz z hałdą zlokalizowaną przy ul. Szyb Andrzeja. W 2018 r. stwierdzono jej zapożarowanie, po czym w latach 2020-2021 wykonano prace zabezpieczające - położono warstwę izolacyjną oraz posiano trawę. W 2022 r. SRK przejęła od PGG ruch Pokój kopalni Ruda, a wraz z nim dalszą część zapożarowanej hałdy przy ul. Lecha.

SRK na terenie hałdy Pokój systematycznie prowadzi pomiary powietrza. Wynika z nich, że w czasie prowadzonej rekultywacji nie zostały przekroczone normy szkodliwych gazów. Ponadto jakość powietrza można sprawdzić za sprawę Miejskiego Systemu Monitoringu Jakości Powietrza w Rudzie Śląskiej.

SRK posiada obecnie 42 hałdy, z czego 33 zostały już zrekultywowane. Dwie są w trakcie, a siedem lokalizacji jest planowanych do przeprowadzenia koniecznych prac.