Opracowała: AT
bo jest na nią pomysł
Niewiele osób wie, że to pierwsza i jedyna przedwojenna (po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku ) polska kopalnia węgla. W ponad 120-letniej historii kopalni Brzeszcze-Jawiszowice jest wiele istotnych dat. Zabytek ma szansę zostać hitem turystycznym. Trwają prace związane z renowacją obiektu, ale w części jest już dostępny do zwiedzania.
Opiekująca się zabytkiem Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, prowadzi obecnie prace w ramach drugiego etapu konserwacji. W miarę możliwości wykorzystuje też zagospodarowane już miejsca pod działalność historyczną oraz do zwiedzania.
Fundacji udało się uratować siedem historycznych obiektów, w tym dwa nadszybia przedwojennych szybów Andrzej III i Andrzej IV, dwa budynki z oryginalnymi maszynami wyciągowymi z lat 30. XX w. i inne cenne urządzenia z różnych okresów.
W części działalności edukacyjnej mają być pokazane dzieje kopalni wplecione w dwie wojny światowe i okupację niemiecką, gdy była filią obozu koncentracyjnego.
W maszynowni szybu Andrzej IV udostępniona została rozszerzona wystawa poświęcona obozowi Auschwitz III-Monowitz. Ekspozycja pokazuje m.in. proces produkcji benzyny syntetycznej z węgla kamiennego, prowadzony przez niemiecki przemysł w czasie II wojny światowej. Obiekt jest stworzony do prezentacji niezwykłej historii w oryginalnych wnętrzach. Ogromnym atutem są też widoki roztaczające się z szybu Andrzej III.
Szyb Andrzej III to jeden z najwyższych przedwojennych szybów, ma 40 m wysokości, a także największych. Rozpościera się z niego niesamowity widok na część Śląska i Małopolski oraz panoramę Beskidów.
Ilustracją do opowieści o dziejach kopalni będą oryginalne urządzenia. Są to maszyny Siemensa z lat 20. XX wieku, stalowe konstrukcje szybów wyprodukowane w Królewskiej Hucie w Chorzowie czy Hucie Zgoda w Świętochłowicach.
Wystawę można zwiedzać w ramach grup zorganizowanych. Liczba turystów, którzy odwiedzili Zabytkową Kopalnię Węgla Jawiszowice, jest coraz większa.
Zakres realizacji projektu będzie zależeć od źródeł finansowania.