Trybuna Górnicza autor: Maciej Dorosiński
Czternaście misternie wyrzeźbionych tablic znajdujących się 100 m pod ziemią,
w chodniku Erazma Barącza w pobliżu kaplicy św. Kingi – tak prezentuje się droga krzyżowa w wielickiej kopalni soli. Drugiej takiej w Europie nie znajdziemy.
Od ponad 10 lat wieliccy gwarkowie w Wielki Piątek zbierają się 100 m pod ziemią i uczestniczą w niezwykłym nabożeństwie, które upamiętnia Mękę Pańską. W tym roku droga krzyżowa także się odbędzie, ale z zachowaniem reżimu sanitarnego. Podobnie było 12 miesięcy temu, gdy w Polsce pojawił się koronawirus.
Tradycja podziemnej drogi krzyżowej w wielickiej kopalni w tym roku także będzie zachowana. Będą w niej jednak uczestniczyć wyłącznie ksiądz i górnicy niosący krzyż. Wszystko oczywiście z zachowaniem reżimu sanitarnego – powiedziała TG rzeczniczka prasowa wielickiej kopalni Monika Szczepa.
Podziemna droga krzyżowa – jedyna taka w Europie – powstała w 2010 r. Jej odsłonięcia i poświęcenia – w piątą rocznicę śmierci papieża Jana Pawła II – dokonał metropolita krakowski ks. kard. Stanisław Dziwisz. O wydarzeniu przypomina tablica pamiątkowa wykuta na ociosie, znajdująca się tuż przy pierwszej stacji drogi krzyżowej.
„Golgota wielickich górników” celowo została utworzona w wąskim kopalnianym chodniku. Chodzi o to, by uczestnicy nabożeństwa przeżywali je w pełnym skupieniu. Czternaście drewnianych tablic zostało wykonanych w drewnie lipowym. Wyszły one spod dłut wielickich górników – Piotra Starowicza, Pawła Jankowskiego i Jacka Talapki. W każdą z nich jest wmontowana relikwia. Jest nią kamień z Golgoty – góry, na której został ukrzyżowany Jezus Chrystus.
W wielickiej kopalni poza drogą krzyżową znajdują się także cztery kaplice oraz rzeźby przedstawiające świętych. Dla górników szczególne znaczenie ma jednak nabożeństwo odprawiane w Wielki Piątek. Do czasów pandemii było ono odprawiane w sposób bardzo uroczysty i w pełnym skupieniu.
Nabożeństwo upamiętniające Mękę Pańską jest także elementem corocznej Pielgrzymki Górników na Jasną Górę. Jest ono odprawiane w parku klasztornym otaczającym z trzech stron mury Sanktuarium. To właśnie tam w latach 1900-1913 zbudowano drogę krzyżową wykonaną według projektu Stefana Szyllera. Na monumentalnych cokołach z potężnych głazów i polerowanego granitu znajdują się odlane w brązie figury 14 stacji, autorstwa warszawskiego rzeźbiarza Piusa Welońskiego.
Od ponad 10 lat wieliccy gwarkowie w Wielki Piątek zbierają się 100 m pod ziemią i uczestniczą w niezwykłym nabożeństwie, które upamiętnia Mękę Pańską. Zdj. Rafał Stachurski, Kopalnia Soli Wieliczka
Szczególna jest także Droga Krzyżowa Górniczego Trudu, znajdująca się na zboczach góry Chełmiec (851 m n.p.m.) w Górach Wałbrzyskich, która w tym roku obchodzi jubileusz dwudziestolecia. Jej pomysłodawcą jest ks. Andrzej Bajak.
Niektóre ze stacji są poświęcone górnikom z poszczególnych kopalń czy ofiarom katastrof. Swego czasu górnicza Kalwaria miała także powstać na hałdzie Maria w Katowicach. Miał to być rodzaj hołdu dla górników, którzy odeszli na wieczną szychtę. Wstępny projekt tego przedsięwzięcia zaprezentowano w 2014 r. Niestety nie doczekało się ono realizacji.