Dariusz Ciepiela
Przedstawiciele władz regionalnych i lokalnych Wielkopolski Wschodniej,
jako pierwszego regionu w kraju, podpisali oświadczenie przystąpienia do Powering Past Coal Alliance (PPCA) – międzynarodowego sojuszu skupiającego ponad 120 państw, samorządów lokalnych i firm, które odchodzą od spalania węgla w energetyce.
Na terenie Wielkopolski Wschodniej działa Zespół Elektrowni Pątnów Adamów Konin (ZE PAK), jeden z dwóch wytwórców energii z węgla brunatnego w Polsce.
W elektrowniach i kopalniach ZE PAK zatrudnionych jest łącznie około 4 tys. pracowników.
Odejście od węgla do roku 2030 wymaga wypracowania alternatyw dla pracowników i gmin górniczych, które tę ambicję klimatyczną odczują na własnej kieszeni.
Wielkopolska Wschodnia jest jednym z polskich regionów górniczych, na którego obszarze znajdują się dwie elektrownie węglowe o mocy ponad 1 GW. W kopalniach i elektrowniach zatrudnionych jest około 4 tys. osób.
Koniec węgla brunatnego w 2030 r.
Członkostwo w sojuszu pozwoli regionowi podzielić się doświadczeniami z wprowadzania w życie ambitnego planu transformacji energetycznej na arenie międzynarodowej. Wielkopolska Wschodnia planuje odejść od spalania węgla do 2030 r. w energetyce i ciepłownictwie, a w dalszej perspektywie, tj. do 2040 r. osiągnąć neutralność klimatyczną, tworząc jednocześnie alternatywne miejsca pracy dzięki wsparciu m.in. z unijnego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST).
- Szybkie odejście od węgla będzie dla naszego regionu prawdziwą rewolucją, ale także szansą, żeby poprawić jakość życia mieszkańców. Dzięki przystąpieniu do sojuszu „Powering Past Coal” będziemy mogli wymieniać się doświadczeniami i działać wspólnie z rządami, samorządami i firmami z całego świata, aby jak najlepiej wykorzystać potencjał rozwoju subregionu, jaki niosą za sobą te przemiany - mówi Maciej Sytek, pełnomocnik zarządu województwa wielkopolskiego ds. restrukturyzacji Wielkopolski Wschodniej oraz prezes Agencji Rozwoju Regionalnego w Koninie.
Bezpieczna transformacja
- Konieczność globalnego zadbania o środowisko naturalne sprawia, że dziś węgiel staje się paliwem przeszłości. Gospodarkę trzeba przestawić na inne, nowoczesne tory, związane z elektromobilnością i energetyką odnawialną, jednocześnie tworząc miejsca pracy dla tych, którzy je stracą w wyniku stopniowego zamykania kopalń i elektrowni. Członkostwo w sojuszu „Powering Past Coal” to kolejny krok, który pomoże nam bezpiecznie przeprowadzić nasz subregion przez czekającą go transformację, a także wzmocni nasz wpływ na rozwiązania przyjmowane przez rząd - dodaje Piotr Korytkowski, prezydent Konina.
PPCA to pierwsza na świecie międzynarodowa inicjatywa, mająca na celu ochronę klimatu i przyspieszenie rozwoju gospodarczego poprzez szybkie odejście od energetyki węglowej.
W jego skład wchodzi obecnie 36 rządów, 39 samorządów lokalnych oraz 51 firm i organizacji z całego świata, które zobowiązały się odejść od węgla do 2030 w krajach rozwiniętych, i do 2050 w krajach rozwijających się. Sojusz został zainicjowany przez Kanadę i Wielką Brytanię w 2017 r.
Z Konina do Glasgow
Szybkie odejście od węgla jest jednym z najważniejszych zobowiązań, jakie musimy przyjąć na szczycie COP26 w Glasgow. Cieszę się, że Wielkopolska Wschodnia jako pierwszy region w Polsce dołączyła dziś do grona rządów i firm, które działają na rzecz przyspieszenia transformacji energetycznej. Chcemy zachęcić pozostałe władze samorządowe do podążenia śladami Wielkopolski Wschodniej, przyjmując ambitne cele odejścia od węgla i przystępując do sojuszu PPCA przed listopadowym szczytem klimatycznym - powiedziała Anna Clunes, ambasador Wielkiej Brytanii w Polsce.
- Członkostwo Wielkopolski Wschodniej w PPCA potwierdza wiodąca role tego regionu w kształtowaniu transformacji energetycznej w Polsce i Europie. Jestem pełna uznania dla planów odejścia od węgla do 2030r. oraz osiągnięć w zakresie sprawiedliwej transformacji regionu. Doświadczenia Wielkopolski Wschodniej są dobrym precedensem dla całego kraju. Członkowie PPCA są gotowi wzmocnić współpracę z polskim rządem, aby przyśpieszyć polską transformację energetyczną - zaznaczyła Leslie Scanlon, ambasador Kanady w Polsce.
Pracownicy odczują po kieszeni
- Odejście od węgla do roku 2030 jest z jednej strony koniecznością, jaka wynika z zobowiązań Unii Europejskiej i Polski oraz celów zapisanych w Porozumieniu Paryskim. Z drugiej strony, wymaga wypracowania alternatyw dla pracowników i gmin górniczych, które tę ambicję klimatyczną odczują na własnej kieszeni - przyznał Michał Hetmański, prezes Fundacji Instrat, oraz współautor opracowań nt. sprawiedliwej transformacji w Wielkopolsce Wschodniej.
Zaznacza, że tu nie ma prostych recept – potrzebny jest miks rozwiązań, od inwestycji w OZE, po dywersyfikację gospodarczą i reformę instytucji rynku pracy.
- Członkowie PPCA mają w transformacji regionów węglowych spore doświadczenia i gminy powiatu konińskiego i tureckiego już z nich korzystają. COP26 to kolejna okazja, aby się nimi dzielić w ramach Polski i poza nią - dodał Michał Hetmański.