Opracował: JAN
oraz spółek górniczych z Indii w GIG
O konieczności bardzo ostrożnego podejścia do wygaszania produkcji w sektorze węglowym i potrzebie racjonalnego wykorzystania posiadanych zasobów energetycznych w ostrym kryzysie niedoboru paliw i rosnących cen energii mówił prezes Polskiej Grupy Górniczej podczas spotkania z delegacją Banku Światowego w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach.
Bank Światowy aktywnie wspiera regiony węglowe na świecie w celu zapewnienia sprawiedliwej transformacji, organizując wymianę wiedzy i wizyty studyjne. W tym roku we współpracy z rządem Indii zorganizowana została wizyta w Europie, obejmująca Polskę, Niemcy i Belgię.
Z uwagi na bogate doświadczenie Województwa Śląskiego, a także współpracę z Polską Grupą Górniczą, której przedstawiciele aktywnie działają na rzecz zapewnienia sprawiedliwej transformacji regionu, to właśnie Śląsk został wybrany na miejsce wizyty w naszym kraju.
Na zaproszenie Polskiej Grupy Górniczej i Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach przedstawiciele Banku Światowego, a także grupa wysokiej rangi urzędników ministerstwa węgla Indii i dyrektorów indyjskich spółek węglowych omawiali problemy transformacji górnictwa i terenów pogórniczych. W spotkaniu wziął również udział podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Piotr Pyzik.
Przedstawił on szczegóły umowy społecznej, rozmów rządu z Komisją Europejską na temat pomocy publicznej dla sektora wydobywczego, a także planów w zakresie funduszu dla Śląska i innych polskich regionów poddanych transformacji.
Głos zabrał także prezes Polskiej Grupy Górniczej Tomasz Rogala, który omówił rolę spółek wydobywczych w procesie transformacji. Mówił też o wyzwaniach (a zarazem atutach) terenów górniczych, które powinny stać się bazą do tworzenia nowych przedsiębiorstw w miejsce odchodzącego górnictwa.
Swoje prezentacje przedstawili: dyrektor w Spółce Restrukturyzacji Kopalń Andrzej Chmiela, zastępca dyrektora Głównego Instytutu Górnictwa Jan Bondaruk.
Dyskusję poświęcono tematowi podejścia do transformacji przez stronę społeczną - związki zawodowe i mieszkańców regionu. Prezes PGG Tomasz Rogala zwrócił uwagę, że w momencie podpisania umowy społecznej wszyscy pracownicy kopalń dostali gwarancję zatrudnienia, a co najważniejsze przedstawiono im harmonogram odchodzenia od węgla w poszczególnych kopalniach.
Umożliwia to planowanie swojej kariery zawodowej. Harmonogram ten istotny był również dla jednostek samorządu terytorialnego, w których znaczna część budżetu pochodzi z wpływów z górnictwa. Gminy i powiaty będą zmuszone podjąć aktywne działania, aby zastąpić miejsca pracy likwidowane w górnictwie węglowym.
Prezes Polskiej Grupy Górniczej dużą wagę w trakcie odpowiedzi na pytania kładł na aspekt społeczny, opisując koncepcję odpraw i emerytur górniczych. Zwracał również uwagę na konieczność wykorzystania posiadanych zasobów i potrzebę bardzo ostrożnego podchodzenia do wygaszania produkcji w branży węglowej. Kryzys energetyczny zapoczątkowany w zeszłym roku, a spotęgowany wojną w Ukrainie spowodował, że bardzo trudno jest wyjaśnić zmniejszanie wydobycia węgla krajowego w cenie po 80-100 dolarów za tonę, a w zamian posiłkowanie się importowanym surowcem po 400 dolarów.
Na kwestie osłon socjalnych zwracał również uwagę minister Piotr Pyzik, który jako przedstawiciel rządu omawiał programy socjalne nie tylko dla sektora górniczego, ale również dopłaty do węgla i innych źródeł wykorzystywanych do ogrzewnictwa indywidualnego, czy wstrzymywanie wzrostu taryf dla osób korzystających z ciepła sieciowego.
Istotnym punktem debaty był też temat młodych osób, wchodzących na rynek pracy lub zastanawiających się nad wyborem odpowiedniej szkoły. Pewne szanse stwarzają dla nich inne branże rozwijające się na Śląsku, a także powołanie Funduszu Transformacji Śląska mającego na celu wspieranie projektów pozwalających na rozwój gospodarczy regionu i zapewnienie nowych, atrakcyjnych finansowo i zawodowo miejsc pracy.
Uczestnicy postanowili utrzymywać w dalszym ciągu bliską współpracę oraz wyrazili zamiar kolejnego spotkania w przyszłości.