autor: KRA
na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej jest Studnisko
Na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej poznano do tej pory około 1580 jaskiń. Większość do wielkich nie należy, zaledwie 156 ma długość przekraczającą 40 m.
Najgrubsze pokłady wapieni na tym terenie mają ok. 400 m grubości. Powstały za sprawą gąbek i sinic żyjących w morzu przed 150 mln lat. Ich wapienne szkielety przez miliony lat przekształciły się w twardą skałę. W jej pokładach erozja zrobiła swoje – pod ziemią drążyła jaskinie, na powierzchni kształtowała ostańce.
Najdłuższą jaskinią jest Wierna z wejściem w lesie nieopodal Ostrężnika w gminie Niegowa. Długość jej korytarzy to 1027 m, a głębokość – 30 m. Odkryto ją pod koniec lat 90. ub. wieku. Tym nielicznym, przed którymi rzadko jest otwierana wejściowa krata, ukazuje się piękna szata naciekowa – stalaktyty, pola makaronów i ryżowe, draperie i polewy z mleczka wapiennego. Jaskinia jest też miejscem hibernacji nietoperzy. Kolejne dwie najdłuższe jaskinie to: Wierzchowska Górna o długości 975 m i głębokości 25 m oraz Szachownica I – 690 m i 12,6 m. Najgłębszą jaskinią na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej jest Studnisko – 75,5 m. Znajduje się w Sokolich Górach nieopodal Olsztyna, w których jest ok. 50 jaskiń i schronisk skalnych.