autor: MD
Większość decyzji wstrzymujących dotyczyła kopalń węgla kamiennego
Pracownicy inspekcyjno-techniczni urzędów górniczych w 2022 r. wstrzymali w 896 przypadkach w całości lub części ruch zakładu górniczego. W 678 przypadkach miało to miejsce w kopalniach węgla kamiennego – wynika z raportu Wyższego Urzędu Górniczego pt. „Ocena stanu bezpieczeństwa pracy, ratownictwa górniczego oraz bezpieczeństwa powszechnego w związku z działalnością górniczo-geologiczną w 2022 roku”. Z niego dowiedzieliśmy się także, ile osób i na jaką kwotę zostało ukaranych grzywnami.
Publikacja ma charakter cykliczny i zawiera najważniejsze informacje o zagrożeniach występujących w zakładach wydobywających kopaliny, trendach wypadkowych, chorobach zawodowych górników i zgonach naturalnych podczas wykonywania pracy, a także o wykorzystaniu zlikwidowanych zakładów górniczych w celach turystycznych, sanatoryjnych i leczniczych oraz działaniach prewencyjnych i represyjnych nadzoru górniczego. Właśnie tym ostatnim przyjrzymy się bliżej.
W raporcie przypomniano, że przy wykonywaniu nadzoru i kontroli organ nadzoru górniczego jest obowiązany nakazać usunięcie nieprawidłowości powstałych wskutek naruszenia przepisów stosowanych w ruchu zakładu górniczego lub warunków określonych w planie ruchu zakładu górniczego, a w przypadku działalności prowadzonej na podstawie koncesji udzielonej przez starostę – warunków dotyczących ruchu zakładu górniczego, określonych w tej koncesji. Jeśli stwierdzone zostanie bezpośrednie zagrożenie dla zakładu górniczego, jego pracowników, bezpieczeństwa powszechnego lub środowiska, organ nadzoru górniczego może w całości albo w części wstrzymać ruch tego zakładu lub jego urządzeń, określając warunki wznowienia ich ruchu.
Jak podał nadzór górniczy, w 2022 r. większość nieprawidłowości w kopalniach węgla kamiennego było spowodowanych nieprawidłowym stanem urządzeń energomechanicznych, których zatrzymano 393 (257 urządzeń mechanicznych i 136 urządzeń elektrycznych). Kolejne miejsca zajęły nieprawidłowości związane z drążeniem chodników (99), eksploatacją ścian (94) oraz inne roboty górnicze (74).
Jak podał WUG, na przestrzeni lat 2018-2022 większość decyzji wstrzymujących w zakładach podziemnych związanych było z nieprawidłowym stanem urządzeń energomechanicznych. Podobnie było w przypadku otworowych zakładów górniczych wraz z zakładami wykonującymi roboty geologiczne. Natomiast większość decyzji wstrzymujących, które zapadły w tym samym okresie w zakładach odkrywkowych, dotyczyła robót górniczych.
Organy nadzoru górniczego skierowały do sądów rejonowych 149 wniosków o ukaranie sprawców wykroczeń. Wnioski do sądów rejonowych w 47 przypadkach skierowane zostały w związku z badaniem przyczyn i okoliczności niebezpiecznych zdarzeń i wypadków w zakładach górniczych, a w 102 przypadkach w wyniku przeprowadzonych kontroli w zakładach górniczych. Liczba spraw rozpoznanych przez sądy rejonowe w 2022 r. wyniosła 108. Suma orzeczonych kar grzywny wyniosła 175 200 zł, a średnia wysokość orzeczonej kary grzywny 1 622 zł.
Analizując liczbę wniosków o ukaranie do sądów rejonowych, liczbę osób ukaranych przez sądy rejonowe i sumę orzeczonych przez sądy rejonowe kar grzywny w sprawach o wykroczenia na wniosek organów nadzoru górniczego skierowanych w latach 2018-2022, można zauważyć, że na ogólną ich liczbę największy wpływ miały wnioski dotyczące kopalń węgla kamiennego i górnictwa odkrywkowego.
W 2022 r. organy nadzoru górniczego zastosowały w 738 przypadkach środki oddziaływania wychowawczego przewidziane w art. 41 Kodeksu wykroczeń w stosunku do sprawców naruszających obowiązki pracownicze.
W 38 przypadkach środki oddziaływania wychowawczego zostały zastosowane w związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi podczas badania przyczyn i okoliczności niebezpiecznych zdarzeń oraz wypadków (z czego 16 w wyniku pisemnego wystąpienia dyrektorów urzędów górniczych, a 22 zostały zastosowane przez pracowników inspekcyjno-technicznych), a w 700 przypadkach w związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi podczas kontroli (wszystkie zostały zastosowane przez pracowników inspekcyjno-technicznych Okręgowych Urzędów Górniczych, Specjalistycznego Urzędu Górniczego lub Wyższego Urzędu Górniczego).
W 2022 r. grzywnami w drodze mandatu karnego na łączną kwotę 240 650 zł zostało ukaranych 565 osób, w tym 74 osoby kierownictwa, 54 osoby wyższego dozoru ruchu, 234 osoby dozoru ruchu oraz 203 inne osoby.