autor: Maciej Dorosiński
na realizację inwestycji na obszarach poprzemysłowych
Dziesięć projektów z województwa śląskiego otrzyma w sumie 277 mln zł dofinansowania w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Wsparcie otrzymają inwestycje gospodarcze, środowiskowe, społeczne i edukacyjne. W gronie wybranych przedsięwzięć znalazły się takie, które dotyczą obiektów pogórniczych i nadania im zupełnie nowej roli. Warto przypomnieć, że województwo śląskie z FST ma otrzymać 2,2 mld euro, a licząc już ze środkami z nowej perspektywy unijnej kwota ma wynieść ponad 5,1 mld euro.
– Każdy z dofinansowanych projektów będzie wręcz podręcznikowym przykładem, jak pracują unijne środki, w tym przypadku pochodzące z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – mówi marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski, który dodaje, że takimi środkami, przekraczającymi ponad 5 mld euro, region nigdy nie dysponował.
Każda ze zrealizowanych inwestycji w oparciu o FST sprawi, że tereny zdewastowane, poprzemysłowe otrzymają drugie życie. Nie tylko zyskają pod względem wizerunkowym, ale długofalowo będą tam tworzone nowe miejsca pracy. Jednocześnie będą nam przypominały o przemysłowej spuściźnie regionu. Staną się swoistym świadectwem przeszłości w zupełnie nowym wydaniu. Co ważne, każda z inwestycji idealnie wpisuje się w strategię Zielone Śląskie 2030, uchwały, która jednogłośnie przed ponad trzema laty została przyjęta przez Sejmik Województwa Śląskiego. W ciągu niespełna dekady staniemy się regionem w pełni przyjaznym dla środowiska naturalnego, a naszą wizytówką będzie przemysł nowoczesnych, zielonych technologii – stwierdza marszałek Chełstowski.
W gronie wybranych projektów są te, które są ściśle związane z pogórniczymi obiektami i terenami. Jako pierwszy można tu wskazać Zielony Kwartał KWK Rozbark. Wsparcie na realizację tego projektu wyniesie 34,5 mln zł. Dzięki inicjatywie Klubu Sportowego Skarpa Bytom, na terenie, który służył kiedyś wydobyciu węgla, powstawać będzie zielona energia.
Zielony Kwartał KWK Rozbark będzie kompleksem wielu dostępnych odnawialnych źródeł energii: od wiatru, przez słońce, wodę i biogaz, aż po wodór. Produkowana energia zasili m.in. Skarpę Bytom, obiekt szkoleniowo-noclegowy Przy Skarpie oraz 20 domków i osiedle dla osób starszych, które zostaną wybudowane w dalszej kolejności. Wartość całej inwestycji to 100 mln zł. Dzięki pomocy finansowej ze środków unijnych możemy zrealizować pierwszy etap tego przedsięwzięcia o wartości 55 mln zł – tłumaczy Dobromir Bujak, prezes Klubu Sportowego Skarpa Bytom.
Projekt zakłada stworzenie konglomeratu wielu rodzajów źródeł energii odnawialnej. Najpierw w ramach przyznanego już dofinansowania powstaną popularne panele fotowoltaiczne, które będą zamontowane na wiatach parkingowych. Złożone zostały już wnioski o wsparcie finansowe kolejnych etapów inwestycji, w których pojawią się również turbiny wiatrowe w formie poziomych i pionowych paneli oraz inne nowoczesne metody pozyskiwania energii elektrycznej i cieplnej. Na liście jest m.in. agregat wodorowy, który będzie wytwarzać i magazynować energię z wodoru uznawanego za paliwo przyszłości. Wodór będzie pozyskiwany z elektrolizy wody z podziemnego systemu zbierania wód deszczowych. Na podziemnych zbiornikach wodnych powstanie też 20 budynków, które będą pełnić rolę mieszkań szkoleniowych dla dzieci z domów dziecka oraz przebywających wcześniej w pieczy zastępczej.
Kolejny „górniczy” projekt będzie realizowany w Czeladzi. W dawnych warsztatach czeladzkiej kopalni Saturn powstanie bowiem kryta pływalnia. Dzięki środkom z unijnego funduszu mieszkańcy będą mogli skorzystać z obiektu już w 2025 r. Czeladź na realizację tego przedsięwzięcia otrzyma wsparcie w wysokości 24 mln zł, co stanowi 85 proc. środków potrzebnych na wybudowanie obiektu. Jak zapowiada burmistrz Czeladzi Zbigniew Szaleniec, otwarcie nowego obiektu ma nastąpić najwcześniej za rok, dlatego inauguracji można spodziewać się w 2025 r. Według planu, w budynku głównym dawnych warsztatów KWK Saturn zmieści się 25-metrowy basen z czterema torami. Szerokość basenu będzie wynosić 8,5 m. W dobudowanej szklanej części umiejscowione będą inne atrakcje basenowe: sauny, jacuzzi czy brodzik dla dzieci. Obok powstaną nowe miejsca parkingowe oraz chodniki.
Kolejne projekty, które będą realizowane na terenach z górniczą przeszłością, to rewitalizacja terenu poprzemysłowego po byłej KWK Siemianowice w Michałkowicach oraz adaptacja sztolni ćwiczebnej na strzelnicę sportową na terenie pokopalnianym Leon III w Rydułtowach. W pierwszym przypadku dofinansowanie wyniesie 14 mln zł dla projektu, którego całkowitą wartość określono na 16 mln zł. Natomiast adaptacja sztolni ma kosztować 6 mln zł, z czego wsparcie w ramach FST wyniesie 5 mln zł.