pamiątkowych na terenie Starej Kopalni

Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu posiada na swym terenie skromny zestaw tablic pamiątkowych. Są one świadectwem historii tutejszego górnictwa węglowego w XX w. Nie należy się jednak spodziewać, by kolekcja ta powiększyła się w tym roku.

- W 2023 r. nie planuje się zawieszania nowych tablic pamiątkowych - stwierdza Magdalena Karolewska ze Starej Kopalni.

Prezentowane na terenie Starej Kopalni tablice pochodzą głównie z lat 80. i 90.h XX wieku oraz z początku XXI w. Część została przeniesiona z innych miejsc, a te najnowsze odsłonięto po raz pierwszy właśnie tutaj.

Wśród tablic przeniesionych dwie odnoszą się do początków polskiego osadnictwa w Wałbrzychu po drugiej wojnie światowej. Jedna z ich upamiętnia osadników przybyłych na Ziemie Odzyskane.

- To tablica „W 50-tą rocznicę przybycia na ziemię wałbrzyską ekspatriantów z kresowego miasta Borysławia. Dla upamiętnienia i pamięci. SPZD Koło w Wałbrzychu. Wałbrzych, sierpień 1995 r.”. Tablica w latach 1995-2005 wisiała na budynku działu księgowo-finansowego KWK Julia przy ul. Wysockiego 26. Ufundowana została przez Koło Terenowe Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Drohobyckiej w Wałbrzychu. We wrześniu 2005 r., podczas obchodów 60. rocznicy repatriacji tablicę przeniesiono i powieszono na terenie Muzeum Przemysłu i Techniki. W czerwcu 2006 r. została ona ponownie przeniesiona i zamontowana na budynku warsztatu mechanicznego byłej KWK Julia. W październiku 2017 r. doszło do jej powtórnego poświęcenia - informuje Magdalena Karolewska.

Obok niej na ścianie przymocowana została tablica o treści: „40 lat temu 21 V 1946 r. na apel Polskiej Partii Robotniczej przybyła 1-sza grupa reemigrantów z Francji i Belgii podejmując trud odbudowy polskiego górnictwa węglowego na ziemi wałbrzyskiej. Pionierom trudu górniczego. Społeczeństwo Wałbrzycha. Wałbrzych, maj 1986 r.”

Tablica ta została powieszona na jednej ze ścian KWK Thorez w maju 1986 r. Jej uroczyste odsłonięcie na terenie Parku Wielokulturowego Stara Kopalnia odbyło się podczas otwarcia wystawy „Zapomniany powrót. Losy polskich emigrantów we Francji w latach 1921-1948. Reemigracja na Ziemię Wałbrzyską” we wrześniu 2016 r.

Do zupełnie innych wydarzeń odnosi się tablica „28 sierpnia 1980-1981. W pierwszą rocznicę zrywu klasy robotniczej o sprawiedliwość społeczną i polityczną w Polsce. Górnicy KWK Thorez w Wałbrzychu”. Odsłonięcie tablicy odbyło się w sierpniu 1981 r., w pierwszą rocznicę masowych strajków, dających początek NSZZ Slidarność. Tablicę umieszczono wówczas przed budynkiem dyrekcji KWK Thorez. Tam też obecnie mieści się obelisk z tablicą.

Podobnej treści tablica pierwotnie mieściła się przed budynkiem łaźni górniczej kompleksu szybów Chwalibóg. We wrześniu 2021 r. obelisk wraz z tablicą przeniesiony został na teren Parku Wielokulturowego Starej Kopalnia w Wałbrzychu.

Po tym, jak 9 listopada 2014 r. zainaugurował swą działalność Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, na jego terenie miały miejsce dwa odsłonięcia zupełnie nowych tablic. I tak wrześniu 2018 r. przy wejściu do byłego warsztatu mechanicznego pojawiła się tablica „Przedsiębiorstwo Robót Górniczych w Wałbrzychu 1945-2001”. Tablica upamiętnia lata działalności przedsiębiorstwa. Ufundowana została przez Stowarzyszenie Emerytów i Rencistów Przedsiębiorstwa Robót Górniczych w Wałbrzychu.