Szanowni uczestnicy pożegnania Profesora Andrzeja Lisowskiego -przedstawiciele nauki górniczej – przemysłu górniczego i jego otoczenia  - pogrążona w smutku rodzino Profesora – Czcigodny Księże Celebransie 

 

• Żegnamy dzisiaj Profesora – wybitnego naukowca – nestora nauki górniczej,  człowieka o wielkich zasługach dla naszej ojczyzny - dla środowiska górniczego w Polsce i nie tylko 

w Polsce.

• Chciałbym to pożegnanie przekazać od pracowników Głównego Instytutu Górnictwa – od jego kierownictwa, Rady Naukowej i szczególnie od współpracowników i uczniów Profesora.

• Profesor przez blisko 70 lat był związany z Instytutem, stąd  także moje relacje z Nim były  bliskie.

• Wyrazy pożegnania kieruję także w imieniu Zarządu Głównego SITG i członków Komitetu Redakcyjnego czasopisma Przegląd Górniczy, którego członkiem Profesor był przez wiele lat oraz autorem licznych artykułów oraz recenzentem.

• Niedawno – bo 10 listopada ubiegłego- 2023 roku – Profesor obchodził 100 rocznicę urodzin. Mieliśmy plany aby wspólnie ją świętować – ale się to nam nie  udało – z powodu pogorszenia się stanu zdrowia Profesora.

• Proszę mi pozwolić, że przybliżę Państwu sylwetkę Profesora i jego drogę życiową, która jest naprawdę fascynująca.

• Profesor Andrzej Lisowski pochodził z terenów kresowych Grodzieńszczyzny, - urodził się w miejscowości Lack Wysoki – koło Szczuczyna Nowogródzkiego, tam ukończył szkołę podstawową i gimnazjum oraz I klasę liceum w Grodnie.

• II wojna światowa, która wybuchła we wrześniu 1939 roku i wkroczenie na te tereny  najpierw Sowietów, a potem Niemców, a potem drugi raz Sowietów - wywarły duży wpływ na życie i losy Profesora.

• Z tym wiąże się ucieczka rodziny Lisowskich do Warszawy, gdzie w 1940 roku ukończył On naukę w klasie matematyczno-fizycznej i zdał maturę.

• Po dwóch latach – powrócili Oni do swojego Lacka – pod okupację niemiecką.

• Wówczas- 19 letni Andrzej Lisowski – Polak z pokolenia Kolumbów  - czynnie   włącza się od maja 1942 roku - wraz z braćmi – do ruchu oporu na okupowanym terenie ziemi Grodzieńskiej.

• Pełnił funkcję kwatermistrza  w konspiracyjnym obwodzie Armii Krajowej „Łąka” – a następnie do stycznia 1945 roku  - służbę w partyzanckich Oddziałach AK – w batalionach „Lech” i „Krysia”.

• W okresie od lutego do lipca 1945 roku nadal działał w Ruchu Oporu Armii Krajowej.

• W 1945 roku rodzina Lisowskich – już bez ojca - który zginął w niewyjaśnionych okolicznościach, ponownie ucieka do Polski i osiedla się w najpierw w  okolicach Warszawy, a następnych latach w Katowicach.

• Andrzej Lisowski w latach 1946-1950 studiuje na Wydziale Górniczym Akademii Górniczej w Krakowie, uzyskując z wynikiem bardzo dobrym stopień inżyniera górnika i tytuł magistra nauk technicznych.

• Równolegle kończy studia w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie i w 1952 roku uzyskuje  kwalifikację ekonomisty planisty.

• Z okresem studiów górniczych w Krakowie wiąże się znajomość i późniejsza przyjaźń Andrzeja Lisowskiego  z Profesorem Bolesławem Krupińskim –  wywarł On wielki wpływ na Jego przyszłe losy i skutecznie „wżenił” Go w górnictwo, ukierunkowując Jego zainteresowania na problematyką ekonomiki, organizacji i zarządzania w górnictwie.

• W latach 1950-1953 Profesor pracuje w dozorze górniczym kopalni węgla kamiennego Dymitrow (Centrum) w Bytomiu.  Przeszedł tam  kolejne stanowiska  od sztygara zmianowego do kierownika robót górniczych; był także czynnym członkiem drużyny ratowniczej.

• W marcu 1953 roku rozpoczyna studia aspiranckie  prowadzone przez Profesora Krupińskiego i zostaje pracownikiem naukowo-badawczym w Głównym Instytucie Górnictwa.

• Z instytutem wiążą się wszystkie sukcesy naukowe i zawodowe Profesora.

• W 1958 roku Rada Wydziału Górniczego AGH nadała mu stopień doktora nauk technicznych, a w 1963 roku Rada Naukowa GIG stopień doktora habilitowanego. Był Profesor pierwszym doktorem habilitowanym wypromowanym przez tą Radę.

• W maju 1964 roku zostaje powołany na stanowisko samodzielnego pracownika naukowego, a w 1972 roku uzyskuje tytuł profesora nadzwyczajnego, a następnie w 1984 roku tytuł profesora zwyczajnego nauk technicznych.

• Spośród wielu różnych funkcji sprawowanych przez Profesora w GIG do najważniejszych należą: 

- funkcja dyrektora Ośrodka naukowo-badawczego ds. Ekonomiki  i Organizacji      w Górnictwie, który stworzył podwaliny dzisiejszego COIG-u; 

-    Sekretarz Naukowy Instytutu; 

-    kierownik Zakładu Technologii Podsadzki.

• Natomiast działalność naukowo-badawcza  Profesora Andrzeja Lisowskiego obejmowała szeroki zakres kluczowych problemów polskiego górnictwa węglowego, występujących zarówno w okresie jego dynamicznego rozwoju jak i w okresie restrukturyzacji mającej miejsce po 1990 roku.

• Profesor był wielkim zwolennikiem rozwoju efektywności produkcji górniczej, szczególnie technologii podsadzki hydraulicznej  - jako narzędzia minimalizacji wpływów eksploatacji na powierzchnię.

• Opowiadał się za integracją kapitałową górnictwa węgla kamiennego z energetyką, koksochemią i przetwórstwem paliwowym.

• Zwracał zawsze uwagę na problematykę kosztów, produktywności pracy i koncentracji produkcji górniczej.

• W ostatnich latach czynnej aktywności naukowej zajmował się także koncepcją eksploatacji pokładów węgla systemami wąsko-ubierkowymi, które charakteryzują się czystszym wybieranie złoża i niższymi kosztami produkcji.

• Należy podkreślić, że warsztat badawczy Profesora Lisowskiego zawsze odznaczał się połączeniem Jego bogatej wiedzy górniczej i ekonomicznej, popartej dużym doświadczeniem praktycznym.

• Współpracownicy zawsze cenili Profesora  za Jego rzetelność i wnikliwość, a także nieustępliwość w dowodzeniu i obronie swoich poglądów i uzyskiwanych  wyników. 

• Był Profesor doskonałym organizatorem pracy naukowej w kierowanych zespołach, dającym zawsze przykład wielkiej  pracowitości, etyki zawodowej i ciągłego myślenia o przyszłości.

• Dorobek publikacyjny Profesora Lisowskiego to ponad 200 artykułów i referatów, także wiele ekspertyz i recenzji. 

• Na uwagę zasługuje także dorobek dydaktyczno-wychowawczy w postaci wykładów i wypromowanych doktorów. 

• Odszedł od nas najstarszy w Polsce profesor-górnik – który w swoim 100 letnim życiu zapisał wspaniałą kartę w historii Głównego Instytutu Górnictwa i polskiej nauki górniczej.

• Będziemy o nim pamiętać – a dzisiaj dziękujemy Mu za te 70 lat wspierania Instytutu i dbałości o jego dobre imię w kraju i zagranicą.

• Drogi Profesorze Andrzeju – dobrze przeżyłeś swoje trudne życie – a Twoje czyny świadczą o tym, że byłeś społeczeństwu i  Polsce użyteczny.

• Spoczywaj w spokoju – wśród swoich bliskich w Warszawie.

• Oddajemy cześć Twojej pamięci. 

 

Prof. dr hab. inż. Józef Dubiński         Katowice, 5 marzec 2024 r. 

Członek rzeczywisty PAN

Emerytowany Dyrektor Naczelny GIG