We wtorek, 3 grudnia, Barbórkę świętowali pracownicy Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach. Uroczysta akademia odbyła się w podziemnej części Muzeum Śląskiego.

Obchody górniczego święta w WUG-u zaczęły się od tradycyjnego barbórkowego zdjęcia - pracownicy urzędów górniczych, jak co roku, wspólnie sfotografowali się na schodach katowickiej siedziby urzędu przy ul. Poniatowskiego.

Następnie odbyła się msza w pobliskim kościele Apostołów Piotra i Pawła, a później uroczystości przeniosły się do Muzeum Śląskiego, gdzie odbyła się akademia barbórkowa.

Gości przywitał prezes Wyższego Urzędu Górniczego Piotr Litwa, a w uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz państwowych i wojewódzkich, wojska, duchowieństwa oraz branży górniczej. Obecni byli m.in.: przedstawiciel Prezydenta RP i szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Jacek Siewiera, prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś, Główny Geolog Kraju Krzysztof Galos, wojewoda śląski Marek Wójcik, wicemarszałek Województwa Śląskiego Leszek Pietraszek, Dyrektor Generalna Ministerstwa Przemysłu Kinga Okrzesik-Faruga.

Podczas wystąpienia inauguracyjnego prezes Piotr Litwa podsumował działalność urzędów górniczych w mijającym roku.

- Jak co roku największą część naszej energii, zasobów oraz inicjatywy poświęciliśmy prowadzeniu kontroli w zakładach publicznych. Pamiętając, że stawką tych działań bywa ludzkie życie i zdrowie, korzystaliśmy z przewidzianych przepisami prawa form wywierania wpływu na stan bezpieczeństwa w nadzorowanych zakładach. Staraliśmy się przekonywać, doradzać, zachęcać do stosowania rozwiązań zgodnych z przepisami i sztuką górniczą. W razie konieczności byliśmy zmuszeni wstrzymać roboty górnicze lub ruch maszyn i urządzeń. Jestem przekonany, że dzięki tym wypróbowanym narzędziom zapobiegliśmy wielu niebezpiecznym zdarzeniom oraz wypadkom przy pracy. Z wielkim żalem muszę jednak wspomnieć, że w tym roku doszło do kilkunastu zdarzeń, w których śmierć poniosło aż 16 górników w całej Polsce – powiedział prezes WUG i poprosił uczestników akademii o powstanie oraz uczczenie ofiar minutą ciszy.

Prezes Litwa podkreślił, że kluczem do zapewnienia bezwypadkowej pracy w górnictwie jest przede wszystkim determinacja pracodawców, której wyrazem jest systemowe podejście do zagadnień bezpieczeństwa polegające na ciągłym doskonaleniu stosowanych rozwiązań technicznych i organizacyjnych.

- Niewątpliwie bardzo ważną częścią architektury bezpieczeństwa w górnictwie jest tworzony, administrowany i doskonalony przez nadzór górniczy system stwierdzenia kwalifikacji górniczych. Dzięki inicjatywie Wyższego Urzędu Górniczego i współpracy z Ministerstwem Przemysłu od lipca br. obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Przemysłu w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego, dzięki któremu możemy skuteczniej dbać o właściwy poziom kwalifikacji zawodowych osób kierownictwa i dozoru ruchu, a także ratowników górniczych – wskazał Litwa.

Prezes WUG przedstawił również priorytety działań urzędu w najbliższej przyszłości. Jak wskazał, WUG zaangażuje się m.in. w uregulowanie kwestii monitorowania zagrożeń na terenach pogórniczych, odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkody wywołane działalnością górniczą oraz kontroli procesu likwidacji zakładów górniczych. Nadzór górniczy nadal zamierza się koncentrować na zwalczaniu nielegalnej eksploatacji oraz rozszerzaniu uprawnień kontrolnych w zakresie wypełniania przez przedsiębiorstwa górnicze obowiązku redukcji emisji metanu do atmosfery. Kolejny elementem działań WUG-u ma być analiza przepisów górniczych we współpracy z przedsiębiorcami wszystkich rodzajów górnictwa.

- Jestem przekonany, że za rok o tej porze, podczas kolejnej Barbórki, będę mógł opowiedzieć, jak wiele z zarysowanych dzisiaj zamierzeń udało nam się zrealizować przy państwa wsparciu – zakończył wystąpienie prezes Litwa.

Jacek Siewiera podkreślił, że nieprzypadkowo ma zaszczyt przemawiać do uczestników uroczystości barbórkowych jako szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego. 

- Musimy mieć w pamięci, że wydobycie i branża górnicza to nadal jest i pozostanie obszar bezpieczeństwa państwa. Nie tylko rezerw, nie tylko bieżącego wydobycia i właściwego gospodarowania zasobami górniczymi, za co odpowiada również Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach, ale jak bardzo boleśnie można się przekonać - o tym zagrożeniu bezpieczeństwa niech świadczą wydarzenia niedawnych lat. Niech świadczą składowiska węgla energetycznego, którego pełne hałdy składowane były w portach morskich, gdy okazało się, że rynek ma istotne ograniczenia pozyskania surowców energetycznych z kierunków wschodnich – przypomniał Siewiera.

Prezes NIK Marian Banaś przypomniał, że instytucja, którą kieruje zajmuje się kontrolą wydatków publicznych i stoi na straży środków publicznych.

- Wyższy Urząd Górniczy pełni również bardzo ważną rolę, przede wszystkim z punktu bezpieczeństwa pracy górników. To jest niesamowicie odpowiedzialna praca – zaznaczył szef NIK.

Główny Geolog Kraju Krzysztof Galos podkreślił, że górnictwo było, jest i pozostanie podstawą bezpieczeństwa gospodarczego Polski.

- Tak jest od stuleci. Ta sytuacja często dynamicznie się zmienia, ale musimy wiedzieć, że nasze źródła, czy to energii czy surowców, pochodzą w dużej części z tej ziemi. I musimy o to bardzo mocno dbać, by wykorzystywać je jak najlepiej – powiedział Galos.

Podczas akademii tradycyjnie już pracownicy nadzoru górniczego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi i resortowymi. Wręczono również medale za długoletnią służbę, odznaki honorowe Zasłużony dla Bezpieczeństwa w Górnictwie i Zasłużony dla Górnictwa RP oraz nadano stopnie górnicze.