autor: TRz
Trzydzieści lat temu trzy oddzielne dotąd kopalnie węgla w Wałbrzychu połączone zostały w jedno przedsiębiorstwo pod nazwą Wałbrzyskie Kopalnie Węgla Kamiennego (WKWK). Stało się tak z dniem 1 kwietnia 1993 r. na mocy decyzji ministra. Odtąd, aż do momentu całkowitej likwidacji, kopalnie: Wałbrzych, Victoria i Thorez stały się oddziałami WKWK. Przy tej okazji zmieniono nazwę KWK Thorez na ZG Julia.
Ten krótki, trwający zaledwie kilka lat epizod zakończenia wydobycia w zagłębiu wałbrzyskim nie został całkowicie zapomniany. Można się o tym przekonać na terenie Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, zajmującego sporą część zabudowań dawnej KWK Thorez.
Ważnymi eksponatami związanymi z historią Wałbrzyskich Kopalń Węgla Kamiennego są zakonserwowane wozy urobkowe z historycznymi napisami nawiązującymi do wydobycia ostatniego węgla z zakładów górniczych Julia i Chrobry. Obecnie mieszczą się w hali warsztatów mechanicznych, przez co nie są bezpośrednio narażone na warunki atmosferyczne. Na podstawie historycznych fotografii wykonane zostały również repliki wspomnianych wozów z „ostatnim węglem” z ZG Julia, Chrobry i Victoria. Skład złożony z akumulatorowej lokomotywy elektrycznej Ldag oraz wozów usytuowany jest na terenie zewnętrznym i cieszy się dużą popularnością wśród turystów, którzy często wykonują przy nich pamiątkowe fotografie. Dodatkowymi eksponatami nawiązującymi do WKWK są zaproszenia na karczmy piwne, kufle czy śpiewniki - wylicza Tomasz Czeleń, specjalista w Dziale Marketingu i Promocji Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu
Funkcjonująca od kilku lat Stara Kopalnia stara się zachować pamięć o dziedzictwie górnictwa węglowego w Wałbrzychu. Jednocześnie teren pokopalniany udostępniany jest na różnorakie wydarzenia kulturalne. Organizowane są też wystawy, np. prezentująca fotografie kopalni z czasów niemieckich. Do najnowszych wystaw należy ta zatytułowana „Przetrwały ukryte w ziemi. Skarb groszy praskich i zabytki archeologiczne”. Tytułowy skarb znaleziony został w 2016 r. na drodze łączącej wałbrzyską dzielnicę Sobięcin z miastem Boguszów-Gorce. Natrafiono wtedy na ponad tysiąc trzysta srebrnych monet z XIV i XV w. Pozostałe zabytki archeologiczne na tej wystawie pochodzą z różnych czasów, począwszy od II wielu p.n.e. Wystawa została udostępniona do zwiedzania 10 marca 2023 r. w pomieszczeniu znajdującym się między wieżami wyciągowymi szybów Julia i Sobótka.
Pamiętając o szeroko pojętej funkcji edukacyjno-muzealnej, Stara Kopalnia nie zapomina o tym, co najistotniejsze dla zwiedzających, a więc o podziemnej trasie turystycznej na terenie zakładu.
- Uzupełnianie wyposażenia podziemnej trasy turystycznej jest procesem długofalowym. W tym roku pracownicy Muzeum Przemysłu i Techniki Parku Wielokulturowego Stara Kopalnia w Wałbrzychu przygotowali postać skarbnika, która pozwala przedstawić ducha kopalni i jego legendę najmłodszym uczestnikom zajęć edukacyjnych oraz turystom podczas zwiedzania kopalni - informuje Tomasz Czeleń.